Cahit Külebi Özeti ve Yurdumuz Şiiri Tahlili

CAHİT KÜLEBİ
Türk edebiyatının önemli şairlerinden biridir. Halk şiirinden, türkülerden yararlanarak çağdaş bir şiir meydana getirmiş, konu olarak yurt, insan ve doğa sevgisini işlemiştir. Nazmi Cahit takma ismiyle ilk şiirlerini Gençlik dergisinde yayımladı. Bir dönem bu mahlası kullanmıştır. Sokak, İnsan, Türk Dili, Yaratılış, Kültür Dünyası gibi dergilerde çıkan şiiriyle ünlenmiştir. Yeni şiirin özellikleri ile gelenekselliği başarıyla birleşerek memleket şiirleri yazan önemli bir şairimizdir. “Halk, doğa, kadınlar” yazdığı şiirlerinin temelini meydana getirir. Diğer sanatçıların aksine eserlerinde “Yeni romantızm” olarak adlandırılmış, hayalle değil gerçekle bağlantılı, toplumcu bir anlayışla eserlerini kaleme almıştır. İyimser, neşeli, hüzünlü ve gerçekçi bir tavır takınmıştır.

YURDUMUZ
Pasinler’deki köyümüzün
Sokakları bembeyazdı,
Pasinler’deki köyümüzün
Sokakları bembeyazdı;
Sonra ovalar gördüm ki
Ya çöldü, ya ayazdı.

Şairimiz bu bölümde temizlik ve israftan bahseder. Pasinlerdeki köyün bir zamanlar bembeyaz olduğunu ancak sonradan bu ovaların ya su israfından çöl olduğunu ya da temizliğinin ihmal edildiğinden dolayı artık eskisi gibi olmadığını vurgular. Bir yandan da anlatılmak istenen diğer mesaj, insanların kendini düşünmekten dolayı çevreyi unuttuklarını da vurgular.

Uzak ovalar!
Çorak ovalar!
Göklerde uçan koca uçaklar
Nereye giderler, nerden gelirler?

Burada Cahit Külebi, yurdun uzak yerlerinde yani köylerde bulunan köylülerle şehirde yaşayan insanları eleştirir. Çünkü şehirde veya büyük beldelerde yaşayan insanlar bir uçakla bu kadar kısa zamanda bir yere gidebiliyorken köylü ise bu şartlardan habersiz uzak ovalar ve çorak ovalarda yaşadığı toplumsal problemleri burada anlatıyor.

Türkiye bayrağımız gibi
Dalga dalgadır;
Türkiye bayrağımız gibi
Dalga dalgadır;
Sivas kiliminden yolları
Gökte yıldız kadar köyleri vardır.

Uzak köyler!
Harap köyler!
Uzak köylerimizde doğan hemşeriler
Neler konuşurlar,
Neler düşünürler,
Ne yerler?

Burada köylerin çok mahrum bırakıldığını ve oradaki insanların ne halde olduğunu düşünmeyen şehirli bir grubu anlatmaktadır. Cahit Külebi, çok yardımsever ve vatansever olduğu için vatanını çok önemser. Bu yüzdenden de Anadolu’nun yoksul insanını savunur ve onların yaşadığı sıkıntıları gözler önüne serer.

Ya yurdumuzun kadınları!
Hep yanık tenlidirler.
Ya yurdumuzun kadınları!
Hep yanık tenlidirler.
Hepsi de çınar gibi
Yahut veremlidirler.

Uzak kadınlar!
Sıcak kadınlar!
Ya onların doğurduğu Karacaoğlanlar!
İşçiler, balıkçılar, çobanlar!

Burada kadınların gelenekten çıkarak insanların ne kadar batılı olma çabasına girdiğini gösterir. Yani kadınları da eleştirir. İnsanların kendileri dışında hiçbir şeyi düşünmediğini, artık hayatları sadece kendi menfaatleri olduğu için Anadolu’da olan sıkıntıları görmezden gelişini eleştirir. Kadınlar artık o kadar gelenekten uzaklaşmıştır ki ne kadar çınar gibi görkemli olurlarsa olsun aslında içlerinin hastalıklı olduğunu vurgular. Sonrasında ise bu olayların dışında insanların çobanları, balıkçıları ve işçileri hor görmesini eleştirir. Çünkü insan özünü kaybetmemelidir ve memleket insanına karşı duyarlı olmalıdır.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Ahmet Hamdi Tanpınar Edebi Kişiliği ve Annem İçin Şiiri Tahlili

AHMET HAMDİ TANPINAR Edebiyat profesörlüğüne kadar yükselmiş olan şairimiz 1901’de doğmuş, 1962’de vefat etmiştir. Tanpınar’ın şiir anlayışı birkaç aşamayla oluşur. İlk gençlik şiirlerini Dergah, Milli Mecmua ve Hayat Mecmuasında çıkarmıştır. Bu dönemlerde Ahmet Hâşim’den etkilenir. Bunun sebebi Fecr-i Âti bulunduğu zamanlarda Ahmet Haşim’in oldukça popüler insan olmasıyla birlikte ortak noktalarının bulunmasıdır. Özellikle bu dönem, çocukluk yıllarını tamamen atlatamadığı bir dönem olduğu için kaybedilen anneye özlem konusunu çok yaygın bir şekilde görebiliriz.  Şiirler kitabında topladığı eserlerle birlikte olgunlaştığı ikinci dönemdir. Bu dönemde ise Tanpınar’ın teması ölüm olur. Tanpınar ve eserleri arasında yakın bir bağ vardır. Şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmış sonraki dönemlerde serbest şiire geçmiştir. Eserlerinde zaman kavramının önemli bir yeri vardır. Onun için geçmiş ve gelecek bir bütündür. Zamanın birçok kavramı vardır ve karışıktır. Eserlerinde bilinçaltı ve psik...
Devamı

Sezai Karakoç Özeti ve Kar Şiiri Tahlili

Edebiyatımızın önemli şairlerinden olan Sezai Karakoç, babasından dini bilgileri almasıyla beraber eserlerinde mistik ve metafizik konuları işlemesindeki en önemli kişidir.  Şiirleri aslında bir nutuk şiiridir. Sezai Karakoç ile Necip Fazıl’ın edebi düşünceleri az çok birbirine yakındır. Genellikle şiirlerinin içinde hep verilmesi gereken bir ders vardır. Bu sebeple belli bir kitleye hitap eder. Belli bir kitleye hitap edebilmek amacıyla “Diriliş” dergisini çıkarır. Dili sade ve anlaşılır olmasına karşın okuyucuları düşündürür. Bunun sebebi şiirlerinde derin ifadeleri vardır. Şiirlerinde mistik ve metafizik unsurlar kendini gösterir. Diriliş dergisini çıkardıktan sonra hep aynı fikirle hareket eder. Kendi medeniyetimizi batı medeniyetiyle karşılaştırmadan, kendi kültürümüze sahip çıkmamızı savunur. Çünkü Sezai Karakoç’a göre bizim memleketimizden başka yardım isteyecek kimse yoktur. Bu yüzden Türk milletine sahip çıkmak gerekir. Tasavvuf onun hayatında öncü olarak yer alır. Kar şii...
Devamı

Necip Fazıl Kısakürek Edebi Kişiliği ve Çocuk Şiiri Tahlili

NECİP FAZIL KISAKÜREK Necip Fazıl Türk edebiyatında önemli bir konuma sahiptir. Birçok şairin yakından takip ettiği Necip Fazıl, “Üstad”, “Kaldırımlar Şairi” ve “Sultanı’ş-Şuarâ” gibi isimlerle anılır. Çok çeşitli bir karakterdir. Bu yüzden eserleri de çok hareketlidir. Şiirlerini hece vezniyle kaleme alır. Çünkü güçlü, titiz, zaman zaman sıkıntılı, hoşsohbet ve nüktedan biridir. Bu yüzden bir sevinci veya bir hüznü çok güzel bir şekilde topluma yansıtır. Şiirlerinde kendinden izler de barındırır. 1934’ten ise mistik ve metafizik alana yönelir ve daha çok Müslüman insanın tramvalarını anlatır. Dili gayet sade ve anlaşırdır. Çünkü eserlerini toplum için kaleme almıştır.  Necip Fazıl’ın eserlerinde ruhun izini de görürüz. Yani ruh çözümlemesini çok güzel bir şekilde işler. Şiirinde sıkça insan tahlillerine yer verir. İnsanın çektiği sıkıntıları gözler önüne serer.  Bu şiirinde de çocukların ıstırabını anlatır. Aynı zamanda Necip Fâzıl’ın kendi çocukluğundan yansımaları da şiir...
Devamı